Kabinet gevallen: HR-maatregelen on hold
Nu kabinet Rutte IV is gevallen, staan politiekgevoelige wetsvoorstellen on hold. Welke thema’s dit zijn, daarover stemmen de kamerleden in september. Het gevolg? Vertraging voor veel geplande nieuwe wetgeving en zelfs afstel voor sommige andere zaken. Even op een rij voor welke arbeidsmarktthema’s er uit- of afstel verwachten.
In april 2023 heeft minister Van Gennip (SZW) een brief naar de Kamer gestuurd, waarin behoorlijk wat maatregelen stonden die de arbeidsmarkt beïnvloeden. Ingrijpende maatregelen, waar politieke partijen een wisselend standpunt over innemen. De opvallendste thema’s die hoogstwaarschijnlijk “controversieel” worden verklaard en dus on hold komen te staan:
1. Wetsvoorstel Wet meer zekerheid flexwerkers
Op 9 juli is het wetsvoorstel voor de ‘Wet meer zekerheid flexwerkers’ in internetconsultatie gegaan. De wet moet het verschil tussen vaste en flexibele dienstverbanden kleiner maken. De veranderingen:
- Geen oproepkrachten meer, in plaats daarvan een ‘basiscontract’
- De ‘tussenpoos’ in de ketenregeling wordt opgerekt naar vijf jaar
- Uitzendkrachten krijgen een vast contract (dit is inmiddels al vastgelegd in de uitzend-cao)
Nu het wetsvoorstel in internetconsultatie is, kunnen belanghebbenden op het voorstel reageren. De maatregelen kunnen echter nog steeds on hold worden gezet.
2. Wetsvoorstel sneller vervanging bij langdurige ziekte
Een volgend nieuw wetsvoorstel moest ervoor gaan zorgen dat kleine en middelgrote werkgevers (tot 100 werknemers) eerder duidelijkheid krijgen of zij een langdurige zieke werknemer mogen vervangen.
3. Wetsvoorstel inperking concurrentiebeding
Een weer een ander nieuw wetsvoorstel moest oneigenlijk gebruik van het concurrentiebeding in vaste contracten gaan voorkomen en beperken.
4. Zzp wás al controversieel en on hold
Het zzp-vraagstuk is al jaren een heet hangijzer. Minister Van Gennip (SZW) werkte aan verduidelijking over wanneer iemand een zzp’er is, aan de hand van een minimumtarief en strengere criteria. Veel hiervan zal echter uitblijven tot er een nieuw kabinet komt.
Zzp’ers en de zorgsector
Om meer duidelijkheid over arbeidsrelaties te verschaffen, hebben het kabinet, de zorgsector en de Belastingdienst op 7 juli 2023 een verklaring ondertekend. Zien de partijen de gemaakte afspraken te zijner tijd niet als controversieel, dan zou het kunnen zijn dat deze overeind blijven.
Zzp’ers en leidraad Hoge Raad
Waar de huidige wetgeving niet voldoet, kan rechtspraak uitkomst bieden. Het Deliveroo-arrest is daarvan een goed voorbeeld. Daarmee wilde de Hoge Raad meer duidelijkheid geven over hoe je beoordeelt of iemand zzp’er is. En het is goed mogelijk, dat ook lagere rechters kritischer gaan toetsen. Zolang de wetgever niet met sluitende nieuwe wetgeving komt, mag je de leidraad van de Hoge Raad volgen.
Belangrijk punt: De rechtspraak is geen controlerende instantie. Een rechter kan dus slechts iets over een zaak zeggen als deze bij hem wordt aangekaart. De Belastingdienst daarentegen is wel een controlerende instantie, maar deze zal waarschijnlijk in de “wachtstand” blijven tot er definitieve nieuwe wetgeving is en nu alleen actie ondernemen in geval van overduidelijk misbruik.
Zzp’ers en risico’s voor werkgever
Voor werkgevers betekent uitstel van nieuwe regelgeving omtrent het zzp-vraagstuk dat de Belastingdienst je voorlopig waarschijnlijk niet op de vingers tikt als je zzp-contracten aangaat. Risico’s blijven echter bestaan. Want stel dat je veel zzp-contracten uitdeelt, dan zou het kunnen gebeuren dat een werkende via de rechter een arbeidsovereenkomst opeist. Bijvoorbeeld als iemand ziek wordt of twee jaar voor je heeft gewerkt en de opdracht stopt. Met het arrest van de Hoge Raad in het achterhoofd maakt zo een claim een serieuze kans.
5. Wetten in behandeling bij Eerste Kamer
Ook wetten die al door de Tweede Kamer zijn aangenomen, maar nog in behandeling zijn bij de Eerste Kamer kunnen nog op de lange baan worden geschoven. Bijvoorbeeld:
- Wet werken waar je wilt
Deze wet moet ervoor zorgen dat medewerkers meer vrijheid krijgen in hoe zij de balans tussen het werken op een werklocatie en thuiswerken willen organiseren. - Wet toezicht gelijke kansen bij werving en selectie
Deze wet verplicht werkgevers en intermediairs tot een werkwijze die gericht is op het voorkomen van discriminatie bij werving en selectie van medewerkers. - Wet verplichtstelling vertrouwenspersoon ongewenst gedrag op de werkvloer
Hiermee zou de Arbowet wijzigen en zijn werkgevers verplicht om een vertrouwenspersoon aan te stellen.
Definitieve wetten
Wetten en maatregelen waarvan het wetgevingstraject afgerond is en die definitief zijn:
- Pensioenwet
Per 1 juli 2023 aangenomen, met verschillende hervormingen van het pensioenstelsel. - Loondoorbetaling oudere werknemer
Per 1 juli 2023 in werking getreden. Werkgevers moeten zieke medewerkers met een AOW-gerechtigde leeftijd voortaan maximaal 6 in plaats van 13 weken loon doorbetalen. Tenzij de medewerker ziek is geworden vóór 1 juli 2023, want dan geldt nog een doorbetaling van 13 weken. - Visie op re-integratie werknemer geven
Per 1 juli 2023 moeten werkgever en werknemer hun visie op het re-integratietraject opnemen in het plan van aanpak voor werkgevers en een zieke werknemer. Dit om samen de verantwoordelijkheid voor de re-integratie te dragen en hierover goed in gesprek te blijven. - Regeling grenswerkers
Per 1 juli 2023 blijft voor grenswerkers die minder dan 50% thuiswerken in hun woonland de sociale zekerheidswetgeving van toepassing van het land waar de werkgever is gevestigd. - Wet minimumuurloon
Per 1 januari 2024 geldt één minimumuurloon. - CO2-registratie
Per 1 januari 2024 moeten organisaties met 100+ medewerkers verplicht de CO2-uitstoot van hun zakelijke mobiliteit registreren.
Bron: XpertHR