10 lessen voor veerkrachtig leiderschap in tijden van crisis
Of je nou een krant openslaat of het nieuws op een andere manier verneemt: het woord ‘crisis’ lijkt steeds vaker in de mond te worden genomen. Corona, stikstof, klimaat, woningen, asielzoekers, gas, kinderopvang, Schiphol, de lijst wordt elk jaar langer. Je kunt je afvragen wat eigenlijk een crisis is? Misschien vergroten we de normale problemen van deze tijd alleen maar uit.
Feit is dat we als individu maar ook als groep, in welke vorm dan ook, steeds flexibeler op veranderingen moeten leren inspelen. Sommige mensen, groepen en organisaties zijn daar al heel handig in geworden. Voor lokale overheden, die opgebouwd zijn rondom regelgeving en democratische principes met een bijbehorende eigen dynamiek van overleg, compromissen, inspraak, verantwoording, verslaglegging en beperkte budgetten is het niet gemakkelijk om die flexibiliteit of die veerkracht te ontwikkelen of te tonen. Toch is het noodzakelijk om daarin stappen te zetten.
Er is veel onderzoek gedaan naar veerkracht en het inspelen op veranderingen die een continu karakter lijken te krijgen. We zullen je in dit korte artikel niet vermoeien met onderzoeksrapporten, maar hebben 10 belangrijke ‘lessen’ op een rij gezet.
1.Stimulerend leiderschap
Haal het beste in elkaar naar boven. Probeer de talenten en de diversiteit die binnen het team en de afdeling aanwezig zijn te verzilveren. Dat vraagt om talent-georiënteerd en stimulerend leiderschap.
2.Helderheid creëren
Creëer helderheid, in wat er allemaal speelt in de wereld, in de gemeente en in andere relevante organisaties. Beperk je niet tot hetgeen er binnen de muren van de afdeling gebeurt.
3.Dilemma’s aanvaarden
Leer omgaan met dilemma’s, in jezelf, in jouw team en in jouw organisatie. Dat doe je door te aanvaarden dat ze er zijn, dilemma’s niet te versimpelen en door te beseffen dat ze niet altijd gemakkelijk op te lossen zijn.
4.Onderdompelend leren
Ontwikkel de vaardigheid om je onder te dompelen in nieuwe (technologische) ontwikkelingen en te leren, al doende. Door de snelheid waarmee veranderingen zich voltrekken heb je die vaardigheid hard nodig, als professional én als leider.
5.Alles verandert
Heb oog voor natuurwetteen zoals die van groei en verval. Alles verandert voortdurend zoals in de seizoenen.
6.Leer spanning verdragen
Wuif spannende situaties niet weg, bied kalmte waar verschillen overheersen of communicatie verbroken dreigt te worden. De spanning is vaak nodig om te leren en naar een volgende ontwikkelfase te komen. Help ook de collega’s met die spanning om te gaan.
7.Waardegedreven leiderschap
Leiderschap dient in toenemende mate waarde gedreven te zijn. Leiders worden daarop aangesproken, dienen bereid te zijn zich te verantwoorden. Ze dienen bescheiden te zijn, en goed te luisteren. Het mandaat voor het handelen wordt niet ontleend aan status en positie, maar aan persoonlijkheid en aan concreet handelen.
8.Korte leercycli opzetten
Zorg voor snelle leercycli. Door proeftuinen of pilots in te richten kan flexibel worden ingesprongen op wat zich aandient. Fouten of mislukkingen horen daarbij. Wie niet durft te falen zal moeilijk leren.
9.Wisselende teams samenstellen
Creëer wisselende teams rondom uitdagingen die zich aandienen. Zo kan slim gebruik gemaakt worden eenieders ervaring en vakmanschap en leren collega’s over de muren van de eigen afdeling heen te kijken.
10.Gezamenlijke grond creëren
Probeer zo veel mogelijk gezamenlijkheid te creëren. Daar waar het gaat om een groter goed, bijvoorbeeld geluk en gezondheid van mensen, is het van belang dat kennis en kunde worden gedeeld en altijd naar samenwerking wordt gezocht.
Loop de lessen eens langs? Hoe veerkrachtig is jouw team of jouw organisatie?
Wil je meer weten over veerkracht en leren hoe je jouw gemeentelijke organisatie veerkrachtiger maakt?
Kom op 28 september 2023 naar de Public Class over veerkracht van het Stolwijk Kennisnetwerk. Meld je dan hier aan! Deelname is gratis.